Το Πρόγραμμα Νέων Αγροτών για το έτος 2023 προβλέπει έως και 42.500 ευρώ. Το γενικό πριμ είναι 30.000 ευρώ και ανάλογα με τον τόπο κατοικίας προβλέπεται επιπλέον επιχορήγηση 2.500 ευρώ και 10.000 έξτρα για κτηνοτρόφους.
Στο στρατηγικό σχέδιο που έχει υποβληθεί προς έγκριση στις ευρωπαϊκές αρχές αναφέρεται ότι δικαίωμα στην υποβολή αιτήσεων έχουν όσοι νέοι παραγωγοί έχουν εγκατασταθεί 24 μήνες πριν από την πρόσκληση, έναντι των 18 μηνών που ίσχυε στην προηγούμενη προκήρυξη. Συνεπώς, εάν οι αιτήσεις ανοίξουν τον Απρίλη του 2023, τότε δικαίωμα υποβολής θα έχουν όσοι παραγωγοί έχουν εγκατασταθεί ως αρχηγοί αγροτικών εκμεταλλεύσεων τον Απρίλη 2021. Επίσης, προβλέπεται η ανάρτηση ακόμα μιας προκήρυξης το 2025.
Τι είναι το Πρόγραμμα Νέων Γεωργών
Το Πρόγραμμα Νέων Γεωργών που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ως στόχο την ανταγωνιστικότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων μέσω της ηλιακής ανανέωσης καθώς επίσης και την ενθάρρυνση νέων επιχειρηματιών γεωργών, μέσω την οικονομικής ενίσχυσης, να διαθέτουν βιώσιμες εκμεταλλεύσεις.
Οι αιτήσεις που έγιναν το προηγούμενο έτος ήταν πολλές περισσότερες από τα προηγούμενα έτη με αποτέλεσμα να μην εγκριθούν όλες, παρ’ ότι ο προϋπολογισμός αρχικά ανέβηκε από 300 εκ. ευρώ στα 420 εκ. ευρώ. και μετά στα 525 εκ. Πολλοί είναι οι παραγωγοί που έκαναν ένσταση και ζητούν να συμπεριληφθούν στο πρόγραμμα αφού πληρούν τα κριτήρια. Επίσης, πολλές αντιδράσεις υπάρχουν και από τους παραγωγούς που έχουν συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα αλλά δεν έχουν λάβει ακόμα την πρώτη δόση της επιχορήγησης, όπως έχει γίνει σε άλλες περιφέρειες. Πρόκειται για παραγωγούς από τις περιφέρειες Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου, Πελοποννήσου, Ιονίων Νήσων και Αττικής. Σε αυτές τις περιφέρειες θα ακολουθήσουν πληρωμές αφού γίνει αξιολόγηση και έκδοση των αποτελεσμάτων από τις αρμόδιες υπηρεσίες τους.
Τα κριτήρια ένταξης στο πρόγραμμα Νέων Γεωργών
Οι προκηρύξεις που αναρτώνται είναι συνήθως ανά δύο χρόνια, έχει κάποιες προϋποθέσεις και κριτήρια που θα πρέπει να πληρούν οι νέοι αγρότες, οι οποίες διαφοροποιούνται κάθε φορά. Τα βασικά κριτήρια που απαιτούνται συνήθως είναι:
Έχουν συµπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους και δεν έχουν υπερβεί το 41ο έτος της ηλικίας τους. Οι νέοι γεωργοί αρχηγοί των γεωργικών εκµεταλλεύσεων δεν πρέπει να έχουν ασκήσει γεωργική επαγγελµατική δραστηριότητα τουλάχιστον κατά τα τελευταία 5 έτη πριν την ηµεροµηνία πρώτης εγκατάστασης.
Δεν θα έπρεπε να έχουν λάβει χρήματα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ή εάν έχουν λάβει, να είναι κατά την τελευταία πενταετία λιγότερα από την συνολική τυπική απόδοση του ΟΣΔΕ που έκανε την 1η χρονιά. Δεν θα πρέπει να είναι ασφαλισμένος στον κλάδο των γεωργών.
Σημαντική είναι και η βαθμολογία που ορίζεται από διάφορα κριτήρια όπως η κάρτα ανεργίας, αν τα χωράφια και αγροτεμάχια ιδιόκτητα ή ενοικιαζόμενα κ.λπ.
Το ποσό της ενίσχυσης στην προκήρυξη 2021
Η οικονομική ενίσχυση που δίνεται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) σε κάθε δικαιούχο ανέρχεται στις 35.000 - 40.000 ευρώ και καταβάλλεται σε δύο δόσεις. Η πρώτη πιστώνεται στους λογαριασμούς των δικαιούχων με την ένταξή τους στο μέτρο και αφορά στο 70% του συνολικού ποσού ενίσχυσης ενώ η δεύτερη δόση καταβάλλεται κατά την ολοκλήρωση του επιχειρηματικού σχεδίου. Η ελάχιστη διάρκεια υλοποίησης Επιχειρηματικού Σχεδίου είναι τα τρία (3) έτη και η μέγιστη τα τέσσερα έτη.
Οι υποχρεώσεις του παραγωγού στην προκήρυξη 2021
Οι δεσμεύσεις 8ετίας και η υποχρέωση για κατώτατο τζίρο, όπως αναφέρεται και στην προκήρυξη, είναι “Ετησίως ο δικαιούχος θα δηλώνει πωλήσεις αγροτικών προϊόντων άνω του 50% της Τυπικής Απόδοσης ένταξης. Οι δεσµεύσεις για τους υποψήφιους νέους αγρότες έχουν διάρκεια συνολικά 8 έτη το µέγιστο, ενώ ετησίως, θα ελέγχονται τα φορολογικά τους στοιχεία ως προς την πώληση αγροτικών προϊόντων, καθώς θα πρέπει να πετυχαίνουν έναν ελάχιστο τζίρο, αλλιώς κινδυνεύουν µε απένταξη από το Μέτρο.”
Η τυπική απόδοση και πώς υπολογίζεται
Σημαντικό για τους παραγωγούς είναι το γεγονός ότι μπορούν να συνδυάσουν διαφορετικά καλλιεργούμενα είδη υπό την προϋπόθεση ότι ο παραγωγός θα φτάσει στην τυπική απόδοση των 10.000-12.000 ευρώ.
Στην περίπτωση που ο παραγωγός δεν πληροί την τυπική απόδοση των 10.000 ευρώ και θεωρηθεί ότι υπάρχει προοπτική να την αυξήσει, δίνονται μικρές καλλιέργειες από πολύ μεγάλη απόδοση π.χ. κηπευτικά. Είναι σημαντικό να γίνει στοχευμένη δράση για να φτάσει ο παραγωγός στην τυπική απόδοση. Για παράδειγμα, μεγαλύτερες Τυπικές Αποδόσεις ανά στρέμμα στην προκήρυξη 2021 στην φυτική παραγωγή είχαν τα κηπευτικά (1177,5 ευρώ) και τα σπαράγγια (1177,5 ευρώ).
Για το έτος 2023 έχει ανακοινωθεί ότι θα γίνουν αλλαγές των τυπικών αποδόσεων ενόψει της πρόσκλησης Νέων Αγροτών το '23.