Το κλάδεμα διαμόρφωσης γίνεται κατά τα πρώτα στάδια ανάπτυξης των δενδρυλλίων, κατά την περίοδο νεανικότητας, και έχει ως στόχο τη δημιουργία ισχυρού κορμού για την καλύτερη ανάπτυξη της κόμης και μέσω της δημιουργίας κατάλληλου σχήματος κόμης, την αύξηση της παραγωγικότητας. Υπάρχουν διάφοροι τύποι κλαδέματος που μπορούν να επιλεγούν από διάφορα κριτήρια, όπως το ποιo είναι το καλλιεργούμενο είδος, οι επικρατούσες συνθήκες και η εκμηχάνιση που έχει σχεδιαστεί κλπ.
Πιo συγκεκριμένα, τα βασικότερα κριτήρια για την τελική επιλογή του σχήματος είναι τα εξής:
- Η καλλιεργούμενη ποικιλία και το υποκείμενο
- Τα μορφολογικά χαρακτηριστικά της ποικιλίας
- Οι εδαφοκλιματικές συνθήκες
- Η εκμηχάνιση της καλλιέργειας
Ανεξάρτητα από το τελικό σχήμα που θα δοθεί υπάρχουν κάποιες βασικές αρχές που ακολουθούνται σε όλες τις περιπτώσεις:
- Η πρώτη διακλάδωση του κορμού θα πρέπει να είναι χαμηλή για τη μέγιστη αρχική ανάπτυξη του δέντρου.
- Διατήρηση 3 - 5 βραχιόνων με μικρή κλίση σε σχέση με τον κεντρικό κορμό.
- Ίση κατανομή της βλάστησης σε κάθε βραχίονα.
Τα μειονεκτήματα από το κλάδεμα διαμόρφωσης των δένδρων κατά την περίοδο νεανικότητας είναι:
- Το δέντρο αργεί να μπει σε καρποφορία.
- Επιμηκύνεται η βλαστική φάση.
- Μειώνεται η φυλλική επιφάνεια.
- Μειώνεται η ανάπτυξη της ποικιλίας και του υποκειμένου.
Τα διάφορα σχήματα που δίνονται στα καρποφόρα δέντρα κατατάσσονται σε δύο κατηγορίες:
- Ελεύθερα σχήματα:
Είναι σχήματα που δίνονται για την μεγαλύτερη ανάπτυξη του δέντρου σε εκτατικές καλλιέργειες. - Πειθαρχημένα σχήματα:
Είναι σχήματα που δίνονται σε πυκνές φυτεύσεις (εντατικές καλλιέργειες).
Τα σημαντικότερα σχήματα που επιλέγονται στην Ελλάδα είναι:
- Κύπελλο
- Παλμέτα
- Άτρακτος
- Οπωροφόρος φράκτης
