Τι μελετά η αγρομετεωρολογία;
Η αγρομετεωρολογία είναι η επιστήμη που μελετά τους μετεωρολογικούς, υδρολογικούς, εδαφολογικούς και βιολογικούς παράγοντες που επηρεάζουν τον πρωτογενή τομέα καθώς και την αλληλεπίδραση αυτών με τα διάφορα στοιχεία του συστήματος. Επίσης, αντικείμενο μελέτης είναι οι τεχνητές μεταβολές του περιβάλλοντος γύρω από τις εκμεταλλεύσεις, όπως είναι η κατασκευή ανεμοφρακτών, θερμοκηπίων κ.λπ. Ουσιαστικά, η αγρομετεωρολογία αποτελεί συνδυασμό φυσικής και βιολογίας.
Στόχος της αγρομετεωρολογίας είναι να γίνει η εφαρμογή των πληροφοριών που συλλέγονται και επεξεργάζονται από τους παραγωγούς με στόχο την καλύτερη διαχείριση και αύξηση της παραγωγής τους, καθώς και της διατήρησης της βιωσιμότητας του οικοσυστήματος.
Τα κυριότερα αντικείμενα με τα οποία ασχολείται η αγρομετεωρολογία είναι:
- η ερμηνεία των καιρικών φαινομένων
- η πρόγνωση των καιρικών φαινομένων και οι τρόποι τροποποιήσής τους
- οι επιπτώσεις των καιρικών φαινομένων
Σημασία της αγρομετεωρολογίας στον γεωργικό τομέα
- Η γεωργική παραγωγή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα καιρικά φαινόμενα.
- Η αυξανόμενη κλιματική μεταβλητότητα και των ακραίων καιρικών φαινομένων επηρεάζει τη γεωργική παραγωγή. Συνεπώς είναι αναγκαία η πρόγνωση και διαχείριση αυτών.
- Η στρατηγική χρήσης γης για καλλιέργειες και ζώα, η σχεδίαση αρδευτικών συστημάτων, έργων αποστράγγισης, κ.λπ. χρειάζεται να γίνεται πάντοτε έπειτα από μελέτη των εδαφοκλιματικών συνθηκών.
- Η έλλειψη φυσικών πόρων και οι αντίστοιχες οικονομικές συνέπειες είναι αντικείμενα τα οποία μελετώνται όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια.
- Η παρατήρηση των μετεωρολογικών φαινομένων σε πραγματικό χρόνο καθώς και η δημιουργία δεικτών συμβάλλουν στην καλύτερη λήψη αποφάσεων σχετικά με την εκάστοτε εκμετάλλευση (προγνώσεις βραδείας διάρκειας που είναι μέχρι 2 ημέρες).
- Όταν η πρόγνωση του καιρού είναι αξιόπιστη και διαθέσιμη στα άτομα που ασχολούνται με τη γεωργική παραγωγή τότε δίνει τη δυνατότητα στον αγρότη να προλάβει να πάρει καίριες αποφάσεις ή να μην κάνει άσκοπες ενέργειες. Ειδικότερα είναι εξαιρετικά χρήσιμο στην περίπτωση πρόγνωσης ακραίων καιρικών φαινομένων όπως το χαλάζι, ο καύσωνας και ο παγετός.
- Η δασική μετεωρολογία δίνει τη δυνατότητα πρόγνωσης της διασποράς πυρκαγιών.
Χρήση αγρομετεωρολογικών δεικτών στην φυτική παραγωγή
Οι δείκτες είναι εξαιρετικά σημαντικό εργαλείο στην αγρομετεωρολογία. Συμβάλλουν στην καλύτερη εκτίμηση και πρόγνωση των διάφορων φαινολογικών σταδίων των φυτών τα οποία σχετίζονται με βασικές αγρομετεωρολογικές παραμέτρους.
Παραδείγματα αγρομετεωρολογικών δεικτών υπολογίζουν τα παρακάτω:
- άθροισμα αριθμού ξηρών ημερών
- φωτοθερμική μονάδα
- κοροπλήρωμα (διαφορά πίεσης των υδρατμών κορεσμού σε σχέση με την πραγματική πίεση υδρατμών)
- αθροιστική βροχόπτωση
- φυσικά ισοδύναμη θερμοκρασία
- θερμική καταπόνηση
- θερμότητα
- βλάστηση
- ψύχρανση ανέμου
- δυσφορία
- αποτελεσματική θερμοκρασία νύχτας
- αποτελεσματική φωτοθερμοκρασία
- ημεροβαθμούς
Όλοι οι παραπάνω αγρομετεωρολογικοί δείκτες υπολογίζονται με τη βοήθεια μαθηματικών εξισώσεων. Τα αποτελέσματα των εξισώσεων αυτών εισάγονται σε φαινολογικά μοντέλα τα οποία εξάγουν συμπεράσματα σχετικά με την πορεία της ζωικής και φυτικής παραγωγής.