Η επιφανειακή λίπανση στα σιτηρά είναι μια άκρως σημαντική πρακτική που συμβάλλει στην αύξηση των τελικών αποδόσεων της καλλιέργειας. Στόχος είναι η αύξηση της περιεκτικότητας των καρπών σε πρωτεΐνη η οποία αποτελεί το βασικότερο ποιοτικό χαρακτηριστικό και σχετίζεται κυρίως με την χορήγηση της μεγαλύτερης ποσότητας αζώτου αλλά και με την ταυτόχρονη χορήγηση θείου. Κατά το στάδιο του αδελφώματος μέχρι και το τέλος της ανθοφορίας, τα σιτηρά απορροφούν πολύ έντονα το άζωτο ώστε κατά το στάδιο γεμίσματος των κόκκων να καλύπτουν τις ανάγκες τους σε άζωτο από αποθέματα που έχουν στους βλαστούς και τα φύλλα.
Πότε πρέπει να γίνεται η επιφανειακή λίπανση των σιτηρών;
Με βάση τις εδαφοκλιματικές συνθήκες της Ελλάδας το βέλτιστο στάδιο εφαρμογής της επιφανειακής λίπανσης είναι στο ξεκίνημα του αδελφώματος, όταν έχουν σχηματιστεί 1 με 3 αδέρφια. Κατά το στάδιο αυτό το φυτό απορροφά έντονα το άζωτο και ξεκινάει ο σχηματισμός των καταβολών των σταχυδίων. Είναι σημαντικό το άζωτο να είναι διαθέσιμο κοντά στη ρίζα πριν αρχίσει ο σχηματισμός του πρώτου και δεύτερου κόμβου.
Οι όψιμες εφαρμογές αζώτου αποσκοπούν στην αύξηση της περιεκτικότητας του καρπού σε πρωτεΐνη.
Στάδια ανάπτυξης των σιτηρών
Σε πόσες δόσεις θα πρέπει να γίνεται η επιφανειακή λίπανση;
Ο βέλτιστος τρόπος εφαρμογής της επιφανειακής λίπανσης για την παροχή αζώτου και θείου είναι σε δύο δόσεις ώστε να γίνεται πιο ομοιόμορφη η παροχή των θρεπτικών στοιχείων κατά την ανάπτυξη των σιτηρών και τελικά οι αποδόσεις (κιλά ανά στρέμμα και περιεκτικότητα πρωτεΐνης) να είναι υψηλότερες, η ρύπανση του περιβάλλοντος περιορισμένη και τελικά ο παραγωγός να λαμβάνει τα μέγιστα οικονομικά οφέλη. Στην περίπτωση αυτή, η πρώτη δόση γίνεται στο στάδιο των 1 με 2 αδελφιών όπου παρέχονται τα ⅔ της συνολικής επιφανειακής λίπανσης και η δεύτερη εφαρμογή γίνεται κατά τα τελευταία στάδια του αδελφώματος μέχρι και τον πρώτο κόμπο, όπου παρέχεται το υπόλοιπο ⅓ της ποσότητας. Είναι σημαντικό όταν ο χειμώνας είχε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, τα στάχυα είναι πιο στρεσαρισμένα κατά το στάδιο του αδελφώματος και η ανοργανοποίηση του αζώτου στο έδαφος γίνεται με πιο αργούς ρυθμούς, να γίνεται η λίπανση στα πολύ αρχικά στάδια του αδελφώματος όταν οι καιρικές συνθήκες το επιτρέψουν.
Η εφαρμογή θείου στην επιφανειακή λίπανση είναι σημαντικό να γίνεται καθώς είναι το στοιχείο το οποίο συμμετέχει στο σχηματισμό των πρωτεϊνών και των βιταμινών. Προτείνεται να εφαρμόζεται σε δύο δόσεις για ομαλότερη τροφοδοσία των φυτών με θείο καθώς είναι δυσκίνητο στοιχείο. Ενδεικτικά το χωράφι χρειάζεται 2 με 4 κιλά SO3 ανά στρέμμα, όμως καλό θα είναι πάντα να λαμβάνουμε υπόψη την ανάλυση εδάφους ή τα αποτελέσματα της φυλλοδιαγνωστικής ανάλυσης εφόσον υπάρχουν και είναι διαθέσιμα .
Όταν στην περιοχή οι βροχοπτώσεις είναι περιορισμένες τότε προτείνεται η επιφανειακή λίπανση να γίνεται σε μια δόση κατά την οποία θα χορηγηθεί περίπου το 70% της συνολικής ποσότητας αζώτου (το 30% χορηγείται με τη βασική λίπανση).