Η αρέκα (Dypsis lutescens ή Chrysalidocarpus lutescens ή Areca lutescens) είναι ένας χαριτωμένος φοίνικας εσωτερικού χώρου που φέρνει μια πινελιά κομψότητας σε κάθε δωμάτιο. Πολλά στελέχη αναδύονται από τη βάση για να δημιουργήσουν τοξωτά φύλλα που μοιάζουν λίγο με μπαμπού. Ιθαγενής στις τροπικές περιοχές της Μαδαγασκάρης, είναι επίσης γνωστό ως η παλάμη της πεταλούδας, η παλάμη με χρυσό φτερό, η παλάμη μπαμπού, το χρυσό ζαχαροκάλαμο ή ο κίτρινος φοίνικας.
Στο project της NASA, με τίτλο Clean Air Study (1989), οι ερευνητές βρήκαν ότι έχει την ικανότητα να απομακρύνει άφθονες ποσότητες τοξινών όπως το ξυλόλιο, το τολουόλιο και ταυτόχρονα εμπλουτίζει τον αέρα με οξυγόνο. Για να γίνει αυτό αρκεί να τοποθετηθεί ένα φυτό ανά 15 με 25 τετραγωνικά μέτρα.
Η αρέκα είναι ένα πολυετές φυτό εσωτερικού χώρου με πράσινα πτεροειδή, τοξωτά φύλλα που μπορούν να φτάσουν σε μήκος έως και 2 με 3 μέτρα. Από τη βάση του αναδύονται πολλοί μίσχοι, με πολυάριθμα μακριά φύλλα τα οποία αναπτύσσονται κοντά μεταξύ τους, κατά μήκος των μίσχων. Τα άνθη είναι ομαδοποιημένα σε ενδιάμεσες ταξιανθίες και παράγουν φρούτα τα οποία στην αρχή είναι κίτρινα και καθώς ωριμάζουν γίνονται μαύρα. Σε ιδανικές συνθήκες, το φυτό ανέρχεται σε ύψος από 3 έως 6 μέτρα. Ο κορμός είναι λεπτός πάχους περίπου 30 cm. Το φυτό ανήκει στην οικογένεια των αρεκοειδών (Aracaceae) ή των φοινίκων (Palmae), οικογένεια πολυετών μονοκοτυλήδονων φυτών.
Το φύλλωμα της αρέκας
Η αρέκα είναι ένα πολυετές φυτό εσωτερικού χώρου, αργής ανάπτυξης, με πράσινα σύνθετα φύλλα που μπορούν να φτάσουν σε μήκος έως και 2 με 3 μέτρα. Όσο μεγαλώνει, αλλάζει το χρώμα της από πράσινο σε κιτρινοπράσινο. Από τη βάση του φυτού φύονται πολλοί μίσχοι, με πολυάριθμα μακριά φύλλα τα οποία αναπτύσσονται κοντά μεταξύ τους, κατά μήκος των μίσχων. Τα άνθη του, που αναπτύσσονται μετά από χρόνια, είναι σε ταξιανθίες και παράγουν φρούτα τα οποία στην αρχή είναι κίτρινα και καθώς ωριμάζουν γίνονται μαύρα. Ο κορμός είναι λεπτός πάχους περίπου 30 cm, που μοιάζει με μπαμπού. Το φυτό ανήκει στην οικογένεια των αρεκοειδών (Aracaceae) και θεωρείται υπό προστασία φυτό στο ενδιαίτημά του.
Η αρέκα έχει ανάγκη από υγρό περιβάλλον, γι' αυτό ψεκάστε τα φύλλα μερικές φορές την εβδομάδα με χλιαρό νερό ή τοποθετήστε την σε ένα δίσκο με βότσαλα τον οποίο συμπληρώνετε με νερό. Οι ιδανικές θερμοκρασίες για την ανάπτυξή της κυμαίνονται από 18-24°C, αποφύγετε τις θερμοκρασίες κάτω από τις 10°C.
Η αρέκα χρειάζεται μια ισορροπημένη ποσότητα ηλιακού φωτός για να αναπτυχθεί καθώς και για να παραμείνει υγιής. Προτιμά το έντονο, έμμεσο ηλιακό φως, όχι το πολύ χαμηλό ή το άμεσο ηλιακό φως. Το άμεσο ηλιακό φως μπορεί να προκαλέσει κάψιμο των φύλλων, ωστόσο το ανεπαρκές φως προκαλεί περισσότερα προβλήματα. Οι συνθήκες χαμηλού φωτισμού έχουν ως αποτέλεσμα το φυτό να μην μπορεί να διατηρήσει τόσο πράσινο φύλλωμα, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα καφέ άκρες και καφέ φύλλα, μέχρι αυτά να νεκρωθούν τελείως.
Είναι σημαντικό η αρέκα να αναπτύσσεται σε γόνιμο χώμα, κατάλληλο για φυτά εσωτερικού χώρου, πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά, σε μια γλάστρα που έχει τρύπες αποστράγγισης. Χρειάζεται μεταφύτευση ανά δύο με τρία χρόνια, καθώς είναι φυτό αργής ανάπτυξης, την άνοιξη, σε μια ελαφρώς μεγαλύτερη γλάστρα. Για να σιγουρευτείτε ότι το φυτό χρειάζεται μεταφύτευση θα δείτε τις ρίζες να βγαίνουν από τον πάτο της γλάστρας.
Η αρέκα δεν έχει αυξημένες απαιτήσεις ως προς το πότισμά της. Πριν ποτίσετε βεβαιωθείτε ότι το έδαφος της γλάστρα έχει στεγνώσει αισθητά. Χρησιμοποιήστε βρόχινο νερό, απεσταγμένο νερό ή καθαρό νερό, καθώς οι φοίνικες είναι ευαίσθητοι στις χημικές ουσίες του νερού της βρύσης ειδικότερα στη μεγάλη περιεκτικότητα σε φθόριο. Τον χειμώνα ποτίστε λιγότερο απ΄ότι τους καλοκαιρινούς μήνες, διατηρώντας το έδαφος απλώς υγρό.
Η λίπανση στην αρέκα εφαρμόζεται με βάση τις ανάγκες που δείχνει ότι έχει το φυτό. Η έλλειψη σιδήρου, μαγνησίου και ιχνοστοιχείων είναι αιτίες κιτρινίσματος των φύλλων. Λιπάνετε κάθε δύο μήνες κατά τη διάρκεια που αναπτύσσεται έντονα το φυτό με ένα λίπασμα κατάλληλο για πράσινα φυτά, ενώ την χειμερινή περίοδο δεν χρειάζεται εφαρμογή του. Ωστόσο, η εφαρμογή λιπάσματος πολύ συχνά ή σε πολύ συμπυκνωμένη μορφή μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα εγκαύματος στο φυτό, συμπεριλαμβανομένων των καφέ άκρων. Με την πάροδο του χρόνου, τα άλατα λιπασμάτων μπορεί να συσσωρευτούν στο έδαφος της γλάστρας, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει στο ίδιο πρόβλημα, παρόλο που μπορεί να εφαρμόζετε σωστά το λίπασμα.
Το κλάδεμα δεν είναι απαραίτητο. Φροντίστε να σκουπίζετε τα φύλλα περιστασιακά για να αφαιρείτε τη σκόνη. Μια γρήγορη λύση είναι να αφήσετε το φυτό σας κάτω από ένα χλιαρό ντους ή ακόμα καλύτερα να το αφήσετε έξω όταν βρέχει το καλοκαίρι.
Ο καλύτερος τρόπος για να πολλαπλασιάσετε την αρέκα είναι με διαίρεση. Μπορείτε να αφαιρέσετε ένα στέλεχος χρησιμοποιώντας ένα κοφτερό μαχαίρι. Ιδανικά θα πρέπει να έχει τέσσερα ή πέντε στελέχη, μαζί με ρίζες. Φυτέψτε το νέο φυτό σε καινούρια γλάστρα με χώμα κατάλληλο για φυτά εσωτερικού χώρου και πλούσιο σε θρεπτικά στοιχεία.
Οι πιο κοινές ασθένειες και εχθροί της αρέκας είναι:
Οι καφέ άκρες των φύλλων είναι κοινές στα φυτά αρέκα και μπορεί να οφείλονται σε διάφορους λόγους. Ο αέρας είναι πολύ ξηρός ή πολύ κρύος ή το φυτό μπορεί να έχει ποτιστεί λιγότερο. Μπορείτε να κόψετε τις καφέ άκρες, αλλά μην κόψετε και παραπάνω στο πράσινο μέρος του φύλλου, καθώς αυτό θα δημιουργήσει ξανά καφέ μύτες. Τα καφέ φύλλα στη βάση είναι μια φυσιολογική εξέλιξη για τα ώριμα φύλλα οπότε απλά μπορείτε να τα αφαιρέσετε. Αν υπάρχουν καφέ φύλλα σε όλη την έκταση του φυτού, θα μπορούσαν να υποδηλώνουν υπερβολικό πότισμα – καθώς στην αρέκα δεν αρέσει να κάθεται σε κρύο, μουσκεμένο έδαφος. Αν υπάρχουν καφέ μπαλώματα, αυτά μπορεί να προκληθούν από ηλιακό έγκαυμα, οπότε το απομακρύνετε από το άμεσο ηλιακό φως.
Το κιτρίνισμα των φύλλων είναι φυσιολογικό στα χαμηλότερα φύλλα καθώς γερνούν. Τα ευρέως διαδεδομένα κίτρινα φύλλα στην παλάμη σας θα μπορούσαν να σημαίνουν ότι το φυτό κάθεται σε πολύ άμεσο ήλιο. Τα πεσμένα, ραγισμένα ή διπλωμένα φύλλα σημαίνουν ότι το φυτό χρειάζεται περισσότερο νερό. Τα θαμπά φύλλα που έχουν χάσει τη λάμψη τους μπορεί να σημαίνουν ότι η ατμόσφαιρα δεν είναι αρκετά υγρή. Σημαίνει ότι το φυτό παίρνει πολύ φως – οπότε ιδανικά το μετακινείτε σε πιο σκιερό σημείο.