Το θυμάρι ήταν γνωστό από την αρχαιότητα, το χρησιμοποιούσαν από την εποχή του χαλκού. Από καλλιέργεια και εν μέρει αυτοφυές καλλιεργείται σε όλες τις παραμεσόγειες χώρες: Αμερική, Γαλλία, Ελλάδα, Πορτογαλία, Ισπανία.Το Θυμάρι είναι ένας μικρός πολυετής θάμνος, που σπάνια αυξάνεται περισσότερο από 40 εκατοστά ύψος. Η ανάπτυξη του είναι όρθια όσο και έρπουσα.
Το κύριο συστατικό του αιθέριου ελαίου του θυμαριού, η θυμόλη, χρησιμοποιείται ευρέως στην αρωματοποιία, στην Φαρμακευτική, στην κοσμετολογία καθώς και στην ποτοποιία (παραγωγή λικέρ).Βρίσκει εφαρμογή στην βιομηχανία τροφίμων και την ζαχαροπλαστική είτε ως αντιοξειδωτικό είτε για να προσδώσει άρωμα και εμφάνιση. Η θυμόλη είναι αποτελεσματική κατά της σαλμονέλας και του σταφυλόκοκκου.
Οι αντισηπτικές ιδιότητες του θυμαριού λειτουργούν ευεργετικά στο ανοσοποιητικό σύστημα και στις λοιμώξεις του αναπνευστικού.Χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση δερματολογικών προβλημάτων από ακμή, δερματίτιδα, εκζέματα, τσιμπήματα εντόμων και διευκολύνει την πέψη του στομάχου.Το αιθέριο έλαιο του χρησιμοποιείται στην αρωματαθεραπεία (χημειότυπος θυμόλης, λιναλοόλης) για την ανακούφιση ρευματικών και ισχιαλγικών παθήσεων.Είναι χρήσιμο για την διατήρηση καλής στοματικής υγιεινής, λειτουργεί ως αντιμυκητιακό, αντιψωριακό και ως διεγερτικό.
Σαν αυτοφυές το θυμάρι το συναντάμε και σε ελαφρώς ασβεστούχα εδάφη και σε πλούσια εδάφη εφόσον τα δεύτερα δεν είναι πολύ υγρά. Το έδαφος δεν πρέπει να έχει υπολείμματα ριζών. Αναπτύσσεται καλά σε ξηρικές εκτάσεις, ενώ σε ποτιστικές δίνει μεν μεγαλύτερη παραγωγή , αλλά κατώτερης ποιότητας προϊόν. Το θυμάρι ευδοκιμεί τόσο σε θερμές όσο και σε ψυχρές περιοχές, αλλά προτιμά τις ημιορεινές ηλιόλουστες περιοχές. Αντέχει σε ελαφρούς παγετούς.
Πολλαπλασιάζεται με σπόρους, μοσχεύματα, παραφυάδες ακόμη και με διαίρεση. Η απευθείας σπορά στο χωράφι είναι δύσκολη επειδή ο σπόρος είναι πολύ μικρός (3.300-4000 σπόροι ανά γραμμάριο) Για το λόγο αυτό οι σπόροι σπέρνονται είτε σε σπορεία, είτε σε πολλαπλασιαστικούς δίσκους σε βάθος 6mm ή λιγότερο. Η Βλαστικότητα σπόρου κυμαίνεται σε ποσοστό περίπου 72% (Kretschmer 1989).Για μεταφύτευση τον Οκτώβριο τα σπορεία ετοιμάζονται περί τα μέσα Αυγούστου ενώ για εαρινή μεταφύτευση τα σπορεία ετοιμάζονται πολύ νωρίς την άνοιξη ή και νωρίτερα, εντός θερμοκηπίων. Τα φυτά μετά από 6 – 8 εβδομάδες, και εφόσον δεν υπάρχει κίνδυνος παγετού (όταν η μεταφύτευση γίνεται την άνοιξη) τα φυτά μεταφυτεύονται.
Οι ανάγκες του θυμαριού σε ανόργανη λίπανση, ώστε να έχουμε απόδοση σε χλωρή μάζα 15tn/στρ. κυμαίνεται ως εξής: 6-6,6 κιλά Ν /στρ., 1,8 κιλά P /στρ. και 11,6 κιλά Κ/στρ. Σαν πολυετής καλλιέργεια απαιτεί οργανική λίπανση πριν την εγκατάσταση. Επίσης πριν από την εγκατάσταση πρέπει να ενσωματωθούν ο φώσφορος και το κάλιο. Το δεύτερο έτος και μετά είναι απαραίτητη η αζωτούχος λίπανση με 6 κιλά/στρ. για την έναρξη της βλάστησης.
Η έναρξη της συγκομιδής γίνεται το δεύτερο έτος. Πρέπει να υπάρχει αρκετή γνώση για τις κοπές. Για παραγωγή αιθέριου ελαίου και ξηρής δρόγης η συγκομιδή γίνεται στην έναρξη της ανθήσεως. Για διάθεση νωπού προϊόντος συλλέγουμε τις κορυφές των βλαστών (πριν την άνθηση) έτσι ώστε τα φυτά να προάγουν ισχυρή νέα βλάστηση. Συνήθως στο θυμάρι έχουμε μια συγκομιδή ανά έτος, αλλά είναι δυνατόν να έχουμε 2-3 εφόσον η καλλιέργεια αρδεύεται. Η διαχείριση της συγκομιδής είναι πολύ κρίσιμη για την καλλιέργεια για αυτό σε υγρές περιοχές πρέπει να είναι συχνή και το ύψος κοπής υψηλό.
Η θερμοκρασία είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας για τη διατήρηση του προϊόντος μετά από τη συγκομιδή. Η καλύτερη θερμοκρασία μετά τη συγκομιδή για το νωπό θυμάρι είναι 0ο C. Στη θερμοκρασία αυτή μπορεί να διατηρηθεί από τρεις έως τέσσερις εβδομάδες (Cantwell και Reid 1986). Για την ξήρανση του θυμαριού υπάρχουν διάφορες μέθοδοι όπως η φυσική ξήρανση, η ξήρανση με ρεύμα ξηρού αέρα και η ξήρανση με βαθιά κατάψυξη (λυοφυλοποίηση). Η φυσική ξήρανση είναι αυτή που χρησιμοποιείται περισσότερο. Πρέπει να διατηρείται σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες κάτω των 40 βαθμών κελσίου. Η ξήρανση με ρεύμα ξηρού αέρα εφαρμόζεται σήμερα σε πολλές χώρες.
Το θυμάρι συνήθως δεν προσβάλλεται από έντομα καθότι το πτητικό έλαιο του λειτουργεί απωθητικά. Ωστόσο έχουν παρατηρηθεί προσβολές από αλευρώδεις και τετράνυχο. Σε περιοχές με υψηλό ποσοστό βροχοπτώσεων και σε εδάφη με κακή αποστράγγιση προσβάλλεται από ασθένειες της ρίζας , του λαιμού αλλά και του υπέργειου τμήματος. Οι μύκητες που έχουν εντοπιστεί στην καλλιέργεια ανήκουν στα γένη Armillaria, Rhizoctonia ακόμη και Botrytis.
Πηγές:
Επιλογή Αρωματικών και Φαρμακευτικών Φυτών Δρ. Ελένη Βογιατζή-Καμβούκου
