Η βεγόνια ή μπιγκόνια ή βιγκόνια, είναι ένα καλλωπιστικό φυτό που φυτεύεται κυρίως σε γλάστρα. Τοποθετείται στην αυλή και σε μπαλκόνι, καθώς και σε κρεμαστά καλάθια. Έχει χαμηλή ανάπτυξη, που φτάνει σε ύψος τα 40-50 εκατοστά. Έχει έντονο πράσινο, γυαλιστερό φύλλωμα και πολλά μικρά ρόδινα ή λευκά άνθη.
Έχουν δημιουργηθεί πολλές ομάδες καλλιεργούμενων ποικιλιών. Αναφέρονται 13 γκρουπ που πολλαπλασιάζονται με κονδύλους και διακρίνονται ανάλογα με τη μορφή, το σχήμα και το χρώμα τους σε 4 γκρουπ νεότερων ποικιλιών που πολλαπλασιάζονται με σπόρους. Οι πιο διαδεδομένες ποικιλίες είναι η «βεγόνια της Λουκέρνης», φυτό αρκετά ψηλό που βγάζει ροδοκόκκινα λουλούδια το χειμώνα και την άνοιξη, καθώς και η «βεγόνια η κηλιδωτή» που έχει σκούρα πράσινα φύλλα με ασημένιες κηλίδες με χαρακτηριστικά μικρά άνθη ροζ χρώματος. Επίσης, η πιο ωραία ποικιλία βεγόνιας θεωρείται η βασιλική βεγόνια ή βασίλισσα.
Επιλέγουμε ημισκιερές θέσεις φύτευσης για την βεγόνια. Το σημείο δεν πρέπει να το χτυπάει απευθείας το φως το ήλιου, γιατί μπορεί να δημιουργήσει εγκαύματα στα φύλλα και στα λουλούδια της. Η βεγόνια είναι ευαίσθητη στο πολύ κρύο και στην μεγάλη θερμοκρασία. Τοποθετούμε τις γλάστρες με τις βεγόνιες σε σημεία µε καλό αερισμό που διευκολύνουν τη μείωση της υγρασίας και την αποφυγή ανάπτυξης ασθενειών. Οι ποικιλίες βεγόνιας με τα κόκκινα άνθη αντέχουν πιο πολύ άμεσο ηλιακό φως σε σχέση με τις βεγόνιες με τα ροζ άνθη που είναι πιο ευαίσθητες.
Απαιτεί υπόστρωμα με καλό αερισμό και στράγγιση. Οι σπόροι απαιτούν φωτισμό για καλό φύτρωμα, γρήγορη ανάπτυξη και άνθηση. Οι υψηλές θερμοκρασίες ενθαρρύνουν την ανάπτυξη ενώ χαμηλές θερμοκρασίες προωθούν τον σχηματισμό και την ανάπτυξη των κονδύλων και τον τελικό λήθαργο. Η Βιγόνια χρειάζεται σκιά και μόνο έμμεσο και κατά προτίμηση απογευματινό ήλιο, διαφορετικά τα φύλλα της καίγονται και σταδιακά το φυτό καταστρέφεται. Φυτά τοποθετημένα σε εσωτερικό χώρο επίσης θα πρέπει να προστατεύονται από την άμεση ηλιακή ακτινοβολία.
Ο πολλαπλασιασμός της βιγόνιας γίνεται με σπόρο και με μοσχεύματα βλαστών αλλά και φύλλων. Για τον πολλαπλασιασμό με μοσχεύματα βλαστών, κόβουμε τμήματα βλαστού μήκους 15 εκατοστών περίπου και αφού αφαιρέσουμε τα φύλλα κατα το 1/2 του μήκους του βλαστού το φυτεύουμε σε μικρή γλάστρα για να ριζώσει. Βέβαια, μπορούμε να δημιουργήσουμε καινούργια φυτά βιγόνιας, αν πάρουμε ένα σχετικά μεγάλο και ώριμο φύλλο και το φυτέψουμε σε μια γλάστρα φυτωρίου βυθίζοντας στο φυτόχωμα τον μίσχο του ενώ το φύλλο παραμένει εξωτερικά.
Η καλύτερη εποχή για το κλάδεμα της βεγόνιας είναι όταν αρχίζει η άνοιξη και περιμένουμε την νέα ανθοφορία της. Επιλέγουμε μέτριο κλάδεμα στις θαμνώδεις ποικιλίες βεγόνιας, κρατώντας ίδιο το σχήμα της, αραιώνοντας και κόβοντας τους βλαστούς της. Στις νάνες ποικιλίες κάνουμε ελαφρύ κλάδεμα, βγάζοντας τα ξερά κλαδιά και φύλλα για να πετύχουμε καλύτερο αερισμό.
Η βεγόνια δεν έχει μεγάλες απαιτήσεις σε θρεπτικά στοιχεία. Η υπερβολική λίπανση μπορεί να δημιουργήσει έντονα καψίματα στα φύλλα της. Επιλέγουμε ειδικό λίπασμα για οξύφιλα φυτά, υγρό ή κοκκώδες και λιπαίνουμε τις βεγόνιες, σε μικρή ποσότητα, μια φορά το μήνα, από την άνοιξη μέχρι τέλος φθινοπώρου για να ενισχύσουμε την ανάπτυξη και την ανθοφορία τους.
Ποτίζουμε τις βεγόνιες συχνά την άνοιξη και το καλοκαίρι. Το χειμώνα ποτίζουμε πολύ λιγότερο, γιατί μπορεί να δημιουργήσουμε σαπίσματα. Το ριζικό σύστημα της βεγόνια είναι αρκετά ευαίσθητο γιατί πρέπει να φροντίζουμε την καλή αποστράγγιση της. Μπορούμε να τοποθετήσουμε μια στρώση χαλικιού στη βάση της γλάστρας που βοηθά στην αποστράγγιση.
Εάν αγοραστούν έτοιμα τα φυτά γλάστρας διατηρούνται στους εσωτερικούς χώρους όπως και η υβριδική βιγόνια. Όταν τελειώσει η άνθηση και αρχισει να κιτρινίζει το φύλλωμα σταματούν τα ποτίσματα και ξεραίνεται το υπέργειο τμήμα του φυτού. Τα νεαρά φυτά ποτίζονται συχνά και ψεκάζονται τα φύλλα τους για να ανέβει η σχετική υγρασία.
Οι βεγόνιες προσβάλλονται συχνά από μυκητολογικές και βακτηριακές ασθένειες, καθώς υπάρχει σε μεγάλη αναλογία το νερό στους βλαστούς της. Πρέπει να τοποθετούμε τις βεγόνιες σε μέρη με καλό αερισμό. Δεν πρέπει να βρέχουμε τα φύλλα της βεγόνιας κατά το πότισμα , για αποφυγή ανάπτυξης του μύκητα του ωιδίου που δημιουργεί λευκά στίγματα στα φύλλα. Όταν εμφανίζονται κυκλικά στίγματα στα φύλλα της βεγόνιας που αρχίζουν να μαυρίζουν σημαίνει ότι έχει προσβληθεί από βακτηριώσεις. Για την αντιμετώπιση των εντόμων του αλευρώδη, της ψώρας και του τετράνυχου που προσβάλλουν τη βαγόνια, ψεκάζουμε προληπτικά με διάλυμα θερινού πολτού.
Πηγές:
Ανθοκομικά φυτά για Εσωτερικούς και Εξωτερικούς χώρους- Οκτώβριος 2020 Εκδόσεις Πεδίο - Άννα Αντωνιδάκη - Γιατρομανωλάκη (299-301)