Ο αρακάς είναι ετήσιο, ποώδες φυτό. Καλλιεργείται σε πολλές περιοχές για τον εδώδιμο σπόρο του. Η παγκόσμια παραγωγή το έτος 2010 έφτασε τα 15 εκ. τόνους με κύριες χώρες παραγωγής την Κίνα, την Ιαπωνία, τις Η.Π.Α, την Αίγυπτο κ.α. Στην Ελλάδα ο αρακάς καλλιεργείται σε έκταση 14.000 στρ. δίνοντας μια παραγωγή της τάξεως των 5,3 χιλιάδων τόνων.
Ο αρακάς είναι φυτό των ψυχρών εποχών του έτους. Ευδοκιμεί σε περιοχές με ήπιο χειμώνα, καθώς παρουσιάζει μέτρια ανθεκτικότητα στις χαμηλές θερμοκρασίες. Θερμοκρασίες κάτω των 3 βαθμών κελσίου καταστρέφουν το φυτό. Η άριστη θερμοκρασία ανάπτυξης είναι 10-18 βαθμοί κελσίου. Δεν είναι ιδιαίτερα απαιτητικός σε έδαφος. Καλλιεργείται σε ποικιλία εδαφών, ωστόσο καλύτερη ανάπτυξη παρατηρείται σε μέσης σύστασης, γόνιμα, πλούσια σε οργανική ουσία εδάφη , με pH 5,5-7.
Ο αρακάς είναι φυτό μικρής ως μεγάλης ανάπτυξης. Η ανάπτυξη του εξαρτάται από την ποικιλία (νάνα, ημι-ανεπτυγμένη, αναρριχώμενη). Το φυτό σχηματίζει λεπτούς, εύθραυστους βλαστούς και φέρει έλικες στα άκρα των φύλλων των αναρριχώμενων ποικιλιών. Τα φύλλα του είναι σύνθετα με 3-5 ζεύγη φυλλαρίων. Το ριζικό του σύστημα είναι καλά αναπτυγμένο και μπορεί να φθάσει σε ελαφρά εδάφη σε βάθος 70-90 cm. Οι ρίζες του αρακά δημιουργούν συμβιωτική σχέση με αζωτοδεσμευτικά βακτήρια όπως το Bacterium radicicola. Στις μασχάλες των φύλλων σχηματίζονται άνθη (1-3) τα οποία είναι τέλεια (αυτογόνιμα) χρώματος άσπρου, κίτρινου ή υποκίτρινου. Ο κ . (λοβός) είναι κυλινδρικός ή πεπλατυσμένος, έχει χρώμα πράσινο ή κίτρινο και περιέχει 4-8 σπόρους, σφαιρικούς διάφορου μεγέθους.
Η εγκατάσταση της καλλιέργειας γίνεται με απευθείας σπορά στον αγρό. Η σπορά γίνεται Σεπτέμβριο-Νοέμβριο ή Φεβρουάριο-Μάρτιο ανάλογα με την περιοχή καλλιέργειας. Την εποχή σποράς η θερμοκρασία του εδάφους θα πρέπει να είναι πάνω από 4,5 βαθμούς κελσίου. Τα φυτά αναπτύσσονται σε γραμμές που απέχουν 20-40cm (νάνες ποικιλίες) ή 60-100cm (αναρριχώμενες ποικιλίες). Οι αποστάσεις μεταξύ των φυτών επί της γραμμής φύτευσης είναι 10-12cm.
Ο αρακάς χρειάζεται σχετικά τακτικά ποτίσματα ανάλογα τις συνθήκες που επικρατούν και τις βροχοπτώσεις. Για το πότισμα της καλλιέργειας του αρακά ελέγχουμε πότε το έδαφος γίνεται σχετικά ξερό. Προτιμάμε να ποτίζουμε τον αρακά νωρίς το πρωί, ώστε να προλαβαίνει το χώμα να στεγνώσει πριν νυχτώσει, καθώς η υπερβολική υγρασία κατά τη διάρκεια της νύχτας μπορεί να προκαλέσει ασθένειες και σαπίσματα της ρίζας.
Ο αρακάς δεν είναι ιδιαίτερα απαιτητικό φυτό σε θρεπτικά στοιχεία. Σε ένα έδαφος μέσης γονιμότητας συνήθως χορηγούνται πριν την εγκατάσταση της καλλιέργειας 12,5 κιλά Ν/στρέμμα, 4,5 κιλά P/στρέμμα και 9 κιλά Κ/στρέμμα. Επίσης απαιτείται προσοχή στην έλλειψη Μn καθώς προκαλεί την παραγωγή κενών(κούφιων) σπόρων.
Ο αρακάς αποτελεί πλούσια πηγή φυτικών ινών, αλλά και φυτικών πρωτεϊνών. Περιέχει πολλές βιταμίνες. Επίσης, έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Βοηθά στην ομαλή λειτουργία της καρδιάς, των νεφρών και του νευρικού συστήματος.
Ο αρακάς συγκομίζεται όταν οι σπόροι αποκτήσουν το τελικό τους μέγεθος και πριν αρχίσουν να σκληραίνουν. Ανάλογα με την εποχή της καλλιέργειας η συγκομιδή γίνεται 2,5-5 μήνες μετά τη σπορά. Αμέσως μετά τη συγκομιδή ακολουθεί πρόψυξη στους 0 βαθμούς κελσίου και ακολουθεί επεξεργασία από την βιομηχανία.
Οι κυριότεροι εχθροί του αρακά είναι :
Από τις ασθένειες είναι :
Πηγές :
ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΗ ΛΑΧΑΝΟΚΟΜΙΑ , ΔΡ. ΕΛΕΝΗ ΚΑΛΟΡΙΖΟΥ, ΔΡ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΧΑΤΖΗΣ
