Το σπαράγγι ανήκει στην οικογένεια των Λιλιίδων. Από τα αρχαία χρόνια χρησιμοποιείται για την διατροφή του ανθρώπου. Η εμπορική παραγωγή του άρχισε από το 1800 μ.Χ. Σε παγκόσμιο επίπεδο το 2009 καλλιεργήθηκαν 14.131,800 στρέμματα με παραγωγή στους 7.351,871 τόνους. Στη χώρα μας το σπαράγγι καλλιεργήθηκε πρώτη φορά στη περιοχή των Γιαννιτσών σε σχετικά μικρή έκταση το 1961. Η αύξηση των εξαγωγών οδήγησε στην εξάπλωση της καλλιέργειας την δεκαετία του 1990. Το 2009 καλλιεργήθηκαν περίπου 42.680 στρέμματα.
Λευκές ποικιλίες: Alexandre Marionette, Mammoth White, Darbone, Limbrass, Limburgia.
Πράσινες ποικιλίες: Lorella, Jacq Maverte, Darbone Selection N.3, Verte Californie, Rutgers Beacon, Argenteuil.
Στην χώρας είναι διαδεδομένα κάποια υβρίδια: Diane, Mira, Larac, Alexander Marionnette, Minerve, Darlise, Dariana, Darbella, Darzilla κ.α.
Το σπαράγγι δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις όσον αφορά το κλίμα. Αντέχει και τις χαμηλές και τις υψηλές θερμοκρασίες. Για να έχουμε ένα ικανοποιητικό ποσοστό βλάστησης θα πρέπει η θερμοκρασία του εδάφους να κυμαίνεται μεταξύ 20-25 °C. Η εξωτερική θερμοκρασία θα πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 15-24 °C . Τον χειμώνα που τα ριζώματα βρίσκονται σε λήθαργο είναι αναγκαίο να υπάρχουν χαμηλές θερμοκρασίες (θερμοκρασία εδάφους <5 °C. Την περίοδο της συγκομιδής δεν πρέπει να υπάρχουν υψηλές θερμοκρασίες.
Τα εδάφη που προτιμά το σπαράγγι είναι βαθιά, αμμοπηλώδη, ελαφρά και καλά στραγγιζόμενα. Πρέπει να αποφεύγουμε να καλλιεργούμε σπαράγγια σε χωράφια που προϋπήρχε η καλλιέργεια. Το σπαράγγι είναι φυτό που παρουσιάζει αντοχή στο αλατούχο νερό. Πρέπει να επιλέγονται εδάφη με ph ουδέτερο έως ελαφρά όξινο ( ph 6-6,5). Στα εδάφη που είναι αμμώδη δεν πρέπει να υπάρχει υψηλό ph , καθώς και το υπερβολικό ασβέστιο.
Ο κύριος τρόπος πολλαπλασιασμού είναι ο σπόρος. Η εγκατάσταση της φυτείας ξεκινά με ριζώματα που παράγει ο ίδιος ο παραγωγός ή με ριζώματα που προμηθεύεται από το εμπόριο. Ο σπόρος έχει γενικά χαμηλό ποσοστό βλαστικότητας και ορισμένες φορές δεν ξεπερνά το 50%. Η μέθοδος της υγρής σποράς εξασφαλίζει ιδανικές συνθήκες ανάπτυξης.
Όταν γίνεται απευθείας σπορά με σπόρο χρειάζονται 1-1,5 κιλά σπόρου για απλές γραμμές φύτευσης. Όταν επιλέγουμε διπλές γραμμές φύτευσης χρειαζόμαστε μεγαλύτερη ποσότητα σπόρου. Ιδανική θερμοκρασία εδάφους είναι οι 15 °C για την σπορά. Το βάθος της σποράς πρέπει να είναι 3-5 εκ.
Για την βελτίωση ορισμένων εδαφών είναι απαραίτητη η προσθήκη κοπριάς. Οπότε μπορούμε κατά τη βασική λίπανση να προσθέσουμε καλά χωνεμένη κοπριά 5-6 τόνους/στρέμμα. Κατά τη βασική λίπανση προσθέτουμε 25 μονάδες P και 15-20 μονάδες. Μετά από 30 ημέρες από την φύτευση των ριζομάτων ενδείκνυται η προσθήκη 20 κιλών νιτρικής αμμωνίας/στρέμμα. Αυτό μπορούμε να το επαναλάβουμε μετά από 30-40 ημέρες.
Μετά το τέλος της συγκομιδής περίπου στα τέλη της άνοιξης το πότισμα της καλλιέργειας είναι πολύ σημαντικό λόγω των κλιματολογικών συνθηκών που επικρατούν αλλά και στο στάδιο των φυτών που βρίσκονται στην πλήρη ανάπτυξη. Η άρδευση σταματάει το φθινόπωρο και φυτά πέφτουν σε λήθαργο. Μετά τη φύτευση των ριζωμάτων ποτίζουμε πιο συχνά κάθε εβδομάδα ή κάθε 15 ημέρες. Καλό είναι η άρδευση να γίνεται με αυλάκια δεξιά και αριστερά από τη γραμμή φύτευσης. Γενικά η άρδευση ξεκινάει από τον Απρίλιο έως και τον Σεπτέμβριο. Τους πρώτους 2 μήνες ποτίζουμε ελαφρά και αυξάνουμε την άρδευση μέσα στο καλοκαίρι.
Οι κυριότεροι εχθροί είναι: O κριόκερος του σπαραγγιού, οι αφίδες, ο θρίπας, η μύγα του σπαραγγιού.
Οι κυριότερες ασθένειες είναι: Η σκωρίαση, η φουζαρίωση ή σήψη του ριζώματος, ο βοτρύτης, η φυτόφθορα, η κερκοσπορίαση, το Rhizoktonia violaceae.
H συγκομιδή ξεκινάει κατά το τρίτο έτος της καλλιέργειας. Συνήθως η συγκομιδή ξεκινάει από τα μέσα Μαρτίου, στην αρχή κάθε 2-3 ημέρες και όταν ανέβει η θερμοκρασία καθημερινά. Τα λευκά σπαράγγια συγκομίζονται με το χέρι. Κόβουμε τους βλαστούς όταν είναι ακόμη μέσα στο έδαφος και μόλις η κορυφή φτάσει στην επιφάνεια του αναχώματος. Στα πράσινα σπαράγγια η συγκομιδή γίνεται όταν ο βλαστός είναι πάνω από το έδαφος.
Η συντήρηση των σπαραγγιών πρέπει να γίνεται σε θερμοκρασίες 0 – 2,5 °C και σχετική υγρασία >95%. Αν θέλουμε να διατηρήσουμε τα σπαράγγια παραπάνω από μια εβδομάδα καλό είναι να αποφεύγονται θερμοκρασίες κοντά στους 0 °C. Πολύ σημαντικό ρόλο παίζει η διατήρηση της υγρασίας σε ποσοστό >95% για να μην έχουμε απώλειες νερού από τους βλαστούς.
Πηγές: Γενική Λαχανοκομία & Υπαίθρια Καλλιέργεια Λαχανικών, Ιμπραχίμ – Αβραάμ ΧΑ, Σπύρος Πετρόπουλος
