Η μονστέρα θεωρείται ένα από τα πιο δημοφιλή φυτά εσωτερικού χώρου, με την ονομασία του να προέρχεται από την αγγλική λέξη monster, που σημαίνει “τέρας”, υπονοώντας κάτι “μεγάλο” και “παράξενο”. Έχει πλατιά, δερματώδη και γυαλιστερά φύλλα που έχουν σχήμα καρδιάς. Μεγαλώνοντας, τα φύλλα της ανοίγουν και σχηματίζουν λοβούς, οι οποίοι δεν υπήρχαν πριν. Με καταγωγή από τα δάση του Μεξικό και της Κολομβίας, η μονστέρα είναι φτιαγμένη για να αναρριχάται και έχει την δυνατότητα να αναπτυχθεί αρκετά.
Λόγω του ότι το φυτό αναπτύσει υπέργειες ρίζες θα πρέπει να τοποθετείται ένας καλά στερεωμένος πάσσαλος με βρύα κοντά του ώστε να μπορούν να αναπτυχθούν εντός του, προσφέροντας στήριξη και απορρόφηση τυχόν υγρασίας στα βρύα.
Τα φύλλα της μονστέρας μπορούν να ξεπεράσουν σε μήκος τα 50 cm και όσο αναπτύσσονται σχηματίζουν λοβούς. Η λειτουργικότητα των λοβών στα φύλλα των φυτών μονστέρας έχουν να κάνουν με το περιβάλλον στο οποίο εξελίχθηκαν και προσφέρουν προστασία από σκισίματα και τραυματισμούς τους λόγω έντονων βροχοπτώσεων και ανέμων. Χαρακτηρίζεται ως φυτό βραδείας ανάπτυξης και μπορεί να φτάσει σε ύψος έως τα 6 m.
Το φύλλωμα της μονστέρας
H Monstera deliciosa αποτελεί μια ιδιαίτερα αγαπητή επιλογή φυτού. Διαθέτει μεγάλα γυαλιστερά, δερματώδη φύλλα με χαρακτηριστικές σχισμές οι οποίες της προσφέρουν μεγάλη καλλωπιστική αξία. Τα νεαρά της φύλλα είναι σε σχήμα καρδιάς και μπορεί να ξεπεράσουν το μισό μέτρο σε μήκος.
Αποτελεί μια ξεχωριστή ποικιλία, μιας και τα μεγάλα φύλλα της με τις τρύπες είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακά χαρίζοντας την αίσθηση τροπικού δάσους όταν τοποθετείται σε εσωτερικούς χώρους.
Ειπλέον αποτελεί συγγενική ποικιλία με τη Monstera deliciosa, πολλές φορές ονομάζεται λανθασμένα Monstera obliqua, ενώ η σωστή ονομασία είναι Monstera adansonii. Η πραγματική Monstera obliqua έχει περισσότερο τρύπες από ότι φύλλα και δεν είναι τόσο μεγάλης καλλωπιστικής αξίας όσο αυτή η ποικιλία. Πολλές φορές αναφέρεται και ως Philodendron 'Monkey Mask'.
Εφόσον πρόκειται για τροπικό φυτό αρέσκεται σε συνθήκες ζέστης και υψηλής υγρασίας. Ψεκασμός με νερό στα φύλλα ευνοεί σημαντικά την ανάπτυξη του φυτού. Όσο πιο ζεστή και πλούσια σε υγρασία είναι η ατμόσφαιρα, τόσο μεγαλύτερα γίνονται τα φύλλα της.
Η μονστέρα ευδοκιμεί σε εύρος θερμοκρασιών μεταξύ 18 - 30 ℃, όπου και εξασφαλίζεται ότι τα φύλλα της θα διατηρήσουν το σκούρο πράσινο χρώμα τους. Εάν η θερμοκρασία πέσει κάτω από 15℃ θα αρχίσουν να παρατηρούνται σημάδια μάρανσης. Επίσης, αν δεν επικρατούν υψηλά επίπεδα σχετικής υγρασίας στην ατμόσφαιρα και δεν της παρέχεται επαρκές νερό ποτίσματος, θα χάσει τη λάμψη της και οι άκρες των φύλλων της θα ξεκινήσουν να γίνονται καφέ και να ξεραίνονται.
Στο συγκεκριμένο φυτό δεν αρέσουν οι χειμερινές συνθήκες και είναι ιδιαίτερα ευπαθής σε ζημιές λόγω χαμηλών θερμοκρασιών. Θα πρέπει λοιπόν, το εσωτερικό περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται να διατηρεί θερμοκρασία άνω των 15℃ και να εξασφαλιστεί ότι το έδαφός της δεν θα είναι κρύο και υγρό. Για να αποφευχθούν συνθήκες υπερβολικής υγρασίας στο περιβάλλον της ρίζας, μειώνουμε την ποσότητα του νερού όταν ποτίζουμε και ελέγχουμε το χώμα από πριν για να βεβαιωθούμε ότι είναι σχετικά στεγνό.
Ιδανικές εδαφολογικές συνθήκες για την μονστέρα μπορεί να προσφέρει ένα καλά στραγγιζόμενο εδαφικό μείγμα, το οποίο είναι ελαφρώς όξινο με τιμή pH 6,1-7,5. Παρόλο που μπορεί να ανεχθεί τα ελαφρά αμμώδη εδάφη, προτιμά τα αργιλώδη που συγκρατούν ικανοποιητικά ποσοστά υγρασίας και είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Εάν διαθέτουμε κάποιο κοινό μείγμα χώματος για γλάστρες, προσθέτουμε περλίτη ώστε να βελτιώσουμε την αποστράγγιση και να αποφευχθεί η σήψη των ριζών.
Η μονστέρα χρειάζεται μια μέση ποσότητα νερού για να εξασφαλιστεί η εύρωστη ανάπτυξη της. Είναι σημαντικό να αποφεύγεται το υπερβολικό πότισμα του φυτού καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σήψη των ριζών. Φυσικά, το πότισμα ενός φυτού εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις συνθήκες περιβάλλοντος στις οποίες αναπτύσσεται. Ένας καλός τρόπος για προσδιορίσετε αν το φυτό χρειάζεται πότισμα, είναι πρώτα να ελέγξετε ότι το επιφανειακό στρώμα του εδάφους (5 εκατοστά) είναι ελαφρώς στεγνό. Επίσης, η μονστέρα προτιμά να αναπτύσσεται σε υγρό περιβάλλον, οπότε μαζί με το πότισμα της, συνιστάται να ψεκάζονται ελαφρά τα φύλλα της με νερό κάθε δεύτερη μέρα ώστε να εξασφαλίζονται οι καλύτερες δυνατές συνθήκες για την ανάπτυξή της.
Λόγω της ταχύτερης ανάπτυξής της κατά τους θερμότερους μήνες του έτους, οι ανάγκες της σε θρεπτικά συστατικά αυξάνονται. Καλό είναι λοιπόν, την περίοδο αυτή να λιπαίνετε μια φορά το μήνα, με κάποιο πλήρες λίπασμα κρυσταλλικής μορφής το οποίο προμηθευόμαστε από το εμπόριο (όπως 20-20-20), το οποίο διαλύεται στο νερό του ποτίσματος (υδατοδιαλυτό). Το φθινόπωρο και τον χειμώνα, δεν προσθέτουμε λίπασμα καθώς αυτή την περίοδο η ανάπτυξη του φυτού πρακτικά σταματάει. Προτείνεται, μια φορά κάθε 6 μήνες, η γλάστρα να ποτίζεται με καθαρό νερό μέχρι απορροής του, για να ξεπλυθούν τυχόν συσσωρεύσεις αλάτων, που θα επηρεάσουν αρνητικά την υγεία και την ανάπτυξη του φυτού.
Η μονστέρα δεν χρειάζεται ιδιαίτερο κλάδεμα πέρα από την αφαίρεση του νεκρού φυλλώματος. Το κλάδεμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διαχείριση της ανάπτυξής της και τη μόρφωση του φυτού στο επιθυμητό σχήμα. Όταν φυτεύεται σε εξωτερικούς χώρους μπορεί να φτάσει έως και τα 3,5 μέτρα ύψος, ενώ όταν φυτεύεται σε εσωτερικούς χώρους μπορεί να φτάσει σε ύψος μέχρι και τα 2 μέτρα. Εάν το φυτό λαμβάνει κατάλληλη φροντίδα, μπορεί να αναπτυχθεί αρκετά γρήγορα, επομένως είναι σημαντική η διαχείριση της ανάπτυξης με βάση το τελικό επιθυμητό μέγεθος που στοχεύετε.
Ο πολλαπλασιασμός του φυτού από μοσχεύματα είναι μια απλή και εύκολη διαδικασία. Αρχικά, θα πρέπει να κοπεί τμήμα κάτω από τη μασχάλη ενός φύλλου. Αυτό το κομμένο κομμάτι, θα πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον ένα υγιές φύλλο και αρκετές ζωντανές εναέριες ρίζες. Στη συνέχεια, το κομμένο άκρο θα πρέπει να τοποθετηθεί σε μια γλάστρα με τύρφη και οι ρίζες του να καλυφθούν με περίπου 2 εκατοστά τύρφη. Το τακτικό πότισμα είναι σημαντικό για την επιτυχία του πολλαπλασιασμού με αυτή τη μέθοδο. Το φυτό, θα ξεκινήσει να αναπτύσσει ρίζες μέσα σε διάστημα περίπου 4-6 εβδομάδων.
Κατά τη διαδικασία της μεταφύτευσης, η Μονστέρα θα πρέπει να φυτευτεί σε δοχείο που έχει διπλάσιο μέγεθος από την κύρια ρίζα της. Το δοχείο χρειάζεται να διαθέτει οπές αποστράγγισης στην κάτω μεριά της για να αποφευχθεί η εμφάνιση σήψης των ριζών της λόγω κατακράτησης νερού. Αμέσως μετά τη μεταφύτευση, πιέζετε ελαφρά το χώμα για να έρθει σε άμεση επαφή με τις ρίζες του φυτού. Σε περίπτωση που δεν είναι επιθυμητή η μεγάλη ανάπτυξη της, προτείνεται απλά η ανανέωση του υποστρώματος της μέσω επιφανειακής προσθήκης χώματος στη γλάστρα που βρίσκεται η μονστέρα.
Η μεταφύτευση της μονστέρας γίνεται κάθε χρόνο ή κάθε δύο χρόνια για την εξασφάλιση της υγιούς κατάστασης του φυτού. Η πλέον κατάλληλη περίοδος για τη μεταφύτευση της μονστέρας είναι νωρίς την άνοιξη πριν εμφανιστούν νέα φύλλα.
Οι πιο κοινές ασθένειες και εχθροί της μονστέρας είναι:
Όλα τα μέρη του φυτού μονστέρα, δηλαδή τα φύλλα, οι καρποί, οι μίσχοι, οι ρίζες ή τα άνθη, είναι τοξικά ή δηλητηριώδη επειδή έχουν αδιάλυτους κρυστάλλους οξαλικού ασβεστίου τα οποία προκαλούν δηλητηριώδεις αντιδράσεις κατά την κατάποσή τους. Η μόνη εξαίρεση είναι τα πλήρως ώριμα φρούτα Monstera Deliciosa, τα οποία είναι βρώσιμα για τον άνθρωπο. Εκτός από το Monstera sp., τα περισσότερα φυτά εσωτερικού χώρου από την οικογένεια Araceae έχουν επίσης αδιάλυτους κρυστάλλους οξαλικού ασβεστίου.
Τα κιτρινισμένα φύλλα οφείλονται συχνότερα στο υπερβολικό πότισμα. Τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται στα χαμηλότερα και μεγαλύτερης ηλικίας φύλλα και μπορεί να συνοδεύεται από καφέ αποχρωματισμούς στις άκρες των φύλλων, μειωμένη ανάπτυξη, καχεκτικούς μίσχους και ζαρωμένα φύλλα. Το κιτρίνισμα των φύλλων μπορεί επίσης να οφείλεται στην παρατεταμένη έκθεση σε έντονο ηλιακό φως, σε προσβολές από παράσιτα, στην κακή αποστράγγιση της γλάστρας ή στις χαμηλές θερμοκρασίες.
Οι άκρες των φύλλων είναι εκείνες που εμφανίζουν τα πρώτα συμπτώματα έλλειψης υγρασίας, με αποτέλεσμα να ξεραίνονται και να γίνονται καφέ. Η αδυναμία παροχής αρκετού νερού ή το υπερβολικό πότισμα είναι κάποιες από τις αιτίες εμφάνισης του προβλήματος. Τέλος, μπορεί να προκληθούν από υπερβολικά χαμηλή σχετική υγρασία ατμόσφαιρας, ζεστά ή κρύα ρεύματα αέρα από συσκευές θέρμανσης ή ψύξης και το υπερβολικό φως.
Τα πεσμένα φύλλα συχνά προκαλούνται από υπερβολικό ή ελάχιστο πότισμα, παράσιτα , ασθένειες της ρίζας, ανεπαρκές φως ή ανεπαρκή θρεπτικά συστατικά στο έδαφος. Εάν κανένα από αυτά δεν φαίνεται να είναι το πρόβλημα, σκεφτείτε να αυξήσετε το μέγεθος της γλάστρας στην οποία βρίσκεται και να ανανεώσετε το έδαφος.
